ताजा समाचार'शोकाञ्जली' मार्फत 'इच्छुक' को सम्झना
शोकाञ्जली क्रान्तिकारी योद्धा, कवि तथा पत्रकार कृष्ण सेन ‘इच्छुक' द्वारा लेखिएको खण्डकाव्य हो । नामका आधारमा यो शोककाव्य जस्तो लागे पनि वास्तवमा यो क्रान्तिकारी विचारयुक्त लामो कविता हो । शोकाञ्जली २०४२ साल वैशाख १८ का दिनमा चितवनको मेघौलीमा नेपाली काङ्ग्रेसको भातृ सङ्गठन नेपाल विद्यार्थी सङ्घका गुन्डाहरूद्वारा हत्या गरिएका आफ्ना सहयोद्धा मित्र विद्यार्थी नेता मित्रमणि आचार्यको सम्झनामा लेखिएको खण्डकाव्य हो । सो खण्डकाव्यका बारेमा कविको भनाइ यस्तो छ :
“सहिद मित्रमणि आचार्यसितको मेरो वैचारिक मित्रता, साङ्गठनिक हार्दिक आत्मीयता, म जेलभित्र छँदा उनले मलाई लेखेका भावपूर्ण दुई चिठीहरू र सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण कुरा त एकाएक उनको दुखद हत्याको तीतो खबरले मेरो व्याकुल हृदयमा परेको असह्य बज्रप्रहार नै यो 'शोकान्जली' जन्मिनुको मूल कारण र त्यसको पृष्ठभूमि हो । मेरो बन्दी जीवनको पीडा र घोर एकाकी क्षणको त्यो बेलामा एउटा प्रिय मित्रको निर्दयतापूर्ण हत्याको खबरले मलाई जस्तो गहिरो शोकको चरम अनुभूति गरायो, त्यसैलाई मैले निश्छल अभिव्यक्ति दिएको छु । ...आफू गए पनि उनले हामी बाँच्नेहरूका लागि छोडेको हाम्रो दायित्वलाई पनि मैले ती महान् शोकका क्षणमा बिर्सेको छैन र त्यसप्रति शततः सजग रहने प्रयत्न गर्ने छु । ”
''कर्मठ साथीको मृत्युपछि सेनको कलम छटपटिनु एउटा शोक काव्य लेखिइनु साहित्यिक मात्रै नभएर वैचारिक उपलब्धि पनि हो । कविको शब्दचयन र प्रस्तुति अति सम्बेदनशील भएको छ । त्यसैले 'शोकाञ्जली' कलापक्षले सिँगारिएको एउटा कुञ्ज हो, जहाँ कविले वैचारिकताको एउटा दियो प्रज्वलित पार्न बिर्सेका छैनन् ।''
“कलाचेत र सौन्दर्यचेतको सुन्दर संयोजन हो 'शोकाञ्जली' । यो ऐतिहासिक, संज्ञानात्मक र सौन्दर्यात्मक तिनओटै दृष्टिले उच्च स्तरको कृति हो । पीडा र शोक मात्र छैन यसमा । यसमा विद्रोह र परिवर्तनचेत पनि छ । सबैभन्दा बढी उदात्त भावावेगले पाठकलाई उद्वेलित बनाउँछ । क्रान्तिकारी आशावाद यसको केन्द्रीय सारतत्त्व हो ।”
चारैतिर निराशा र पलायनाताले टाउको उठाउन थालेको बेला आफन्त भनिएकाहरू र बैरीहरूको अनुहार उस्तै देखिन थालेको बेला यो खण्डकाव्यको महत्त्व झन् बढेको छ । प्रस्तुत छ, शोकाञ्जलीको एउटा अंश :
तिम्रो शेषपछि
गौरवपूर्ण मुक्तिका लागि
हामीले थालेको न्यायपूर्ण युद्ध लडनै बाँकी छ ।
युद्धको भूमिबाट
विरहका शोकधुनहरू नबजाउन् कोही
पर्वत पनि डिगाइदिने अदम्य साहसहरूले
हामी लड्न विवश अनिवार्य युद्ध जित्नै बाँकी छ ।
गेस्टापोको ग्याँसच्याम्बरजस्तो
चिताको वेदीबाट
पीडाका आँसुहरू नबगाउन् कोही
हाम्रो अवश्यम्भावी विजयका लागि
तिम्रो रोहबरमा हामी एकसाथ लडेको युद्ध
अन्तिम टुङ्गो लाग्नै बाँकी छ
जितको हाराहारीबाट
निम्छरा भएर पीठहरू नफर्काउन् कोही ।
०००
कुराकानी
हामी जनयुद्धको सफलताप्रति पूर्ण विश्वस्त छौं : बसबराज, महासचिब भाकपा (माओवादी)
सन् १९५३ मा स्टालिनको र सन् १९७६ मा माओको मृत्यु भयो । त्यसपछि खु्स्चेवको नेतृत्वमा रुसले सारा समाजवादी मूल्यहरू ध्वस्त पार्दै सामाजिक....
मोहन बैद्य 'चैतन्य' सित 'शमी' वार्ता
साहित्य र राजनीति फरक फरक विषय हुन् । साहित्य कलात्मक हुनुपर्छ, यो
बिम्ब, प्रतीक, अलङ्कार, भावधारा र सौन्दर्यसँग जोडिएको हुन्छ । राजनीति,....
सबैभन्दा गम्भीर समस्या नेताहरूमै छ
(यो ऋषिराज बरालको अलि पुरानो अन्तर्वार्ता हो, तर ताजै जस्तो लाग्छ l यसमा
उठाइएका मुद्दाहरू अहिलेको सन्दर्भमा पनि उत्तिकै सान्दर्भिक छन् ...
देशलाई अर्धऔपनिवेशिक तथा नवऔपनिवेशिक अवस्थाबाट मुक्त गर्नका लागि निर्णायक संघर्षमा जानु पर्दछ : कमरेड किरण
(नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (क्रान्तिकारी माओवादी) का महासचिव कमरेड किरणको पछिल्लो अन्तर्वार्ता प्रकाशित भएको छ । समसामयिक विषय....
भिडियो फिचरview all
